กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุขร่วมกับสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และเครือข่ายเล่นเปลี่ยนโลก ตั้งเป้าปี 2564 สร้างต้นแบบเด็กไทยเล่นเปลี่ยนโลกครอบคลุม 77 จังหวัด เพื่อสร้างองค์ความรู้ แนวคิดให้กับผู้ปกครอง ครู ผู้ดูแลเด็ก และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ให้เห็นความสำคัญของการเล่นอิสระของเด็ก ทั้งนี้กรมอนามัยได้เปิดตัว “ คู่มือ ผู้อำนวยการเล่น (Play Worker) เด็กได้เล่นเปลี่ยนโลก”ด้วย

ดร.สาธิต  ปิตุเตชะ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข เปิดเผยภายหลังงานแถลงข่าวกิจกรรมเด็กไทยเล่นเปลี่ยนโลก ณ อาคารทีปังกรการุณยมิตร ชั้น 1 สถาบันพัฒนาอนามัยเด็กแห่งชาติ จังหวัดนนทบุรี ว่า ประสบการณ์การเรียนรู้ที่ได้จากการเล่น ช่วยส่งเสริมประสบการณ์ในการใช้ชีวิตให้กับเด็กตั้งแต่แรกเกิด ซึ่งการเล่นอย่างอิสระ สามารถส่งเสริมพัฒนาการ การเรียนรู้ของเด็กได้อย่างรอบด้าน กระทรวงสาธารณสุขจึงได้ขับเคลื่อน “เด็กไทย      เล่นเปลี่ยนโลก Model” ลงสู่ชุมชนโดยคัดเลือก 4 ภูมิภาค ตามพรบ.การศึกษา 4 จังหวัด ได้แก่ ศรีสะเกษ กาญจนบุรี สตูล และระยอง พร้อมทั้งได้ทำการศึกษาวิจัยควบคู่กับการลงพื้นที่เพื่อพัฒนาศูนย์พัฒนาเด็กเล็กองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น    รวม 4 ภาค ให้เป็นต้นแบบพื้นที่สร้างสรรค์เด็กไทยเล่นเปลี่ยนโลก พร้อมทั้งพัฒนาศักยภาพเกี่ยวกับกระบวนการเล่นกับ  เด็กปฐมวัยของพ่อแม่ ผู้ปกครอง ครูพี่เลี้ยง และผู้ดูแลเด็ก เพื่อให้ต้นแบบพื้นที่สร้างสรรค์เด็กไทยเล่นเปลี่ยนโลกเกิดความยั่งยืนในชุมชน โดยตั้งเป้าในปี 2564 สร้างต้นแบบเด็กไทยเล่นเปลี่ยนโลกครอบคลุม 77 จังหวัด รวมทั้งได้จัดทำคู่มือผู้อำนวยการเล่น (Play worker) โดยใช้ในการจัดกิจกรรม “การเล่นเปลี่ยนโลก” ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ที่บ้าน และชุมชน  มีส่วนร่วมให้การเล่นมีความต่อเนื่องและยั่งยืน

ทางด้าน พญ .พรรณพิมล  วิปุลากร อธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า ที่ผ่านมากรมอนามัยได้ร่วมกับ             กรมสุขภาพจิต เครือข่ายสมาคมการเล่นนานาชาติ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) มูลนิธิเพื่อการพัฒนาเด็ก (มพด.) และสถาบันสื่อเด็กและเยาวชน (สสย.) เครือข่ายเล่นเปลี่ยนโลก ดำเนินการขับเคลื่อนงานพัฒนา        เด็กปฐมวัยไทยให้มีทักษะที่เข้ากับโลกที่เปลี่ยนแปลง โดยมี IQ ที่สามารถสร้างสรรค์นวัตกรรม ควบคู่กับ EQ และ EF    ผ่านการเล่น จนเกิดแนวคิดการขับเคลื่อน “เด็กไทยเล่นเปลี่ยนโลก Model” ซึ่งเป็นการเล่นรูปแบบใหม่ที่พัฒนาขึ้น       ด้วยแนวคิด 3F ได้แก่ F : Family คือการเล่นกับครอบครัว เพื่อน พ่อแม่ ผู้เลี้ยงดูเด็ก ที่มีทักษะและสร้างแรงจูงใจในการเล่น F : Free คือการเปิดโอกาสให้เด็กเล่นอิสระตามความต้องการอยากจะเล่น โดยมีมุมเล่น ลานเล่น สนามเด็กเล่น ที่บ้าน โรงเรียน ชุมชน ให้เด็กเล่นที่ไหนก็ได้ขอให้ปลอดภัย และ F : Fun คือการเล่นให้สุข สนุก โดยมีกิจกรรมสื่อของเล่นหลากหลาย หาง่าย ไม่ซับซ้อน เป็นไปตามวัย เน้นธรรมชาติ

นางสาวประสพสุข โบราณมูล ผู้ประสานงานเครือข่ายเล่นเปลี่ยนโลก สถาบันสื่อเด็กและเยาวชน(สสย.) กล่าวว่า จุดประสงค์ของเครือข่ายฯ คือเด็กในประเทศไทยทุกคนต้องเข้าถึงการเล่นอิสระ วิธีการที่จะทำให้เด็กเข้าถึงคือการ สร้างPlay worker ( ผู้อำนวยความสะดวกในการเล่น ) ให้ผู้ใหญ่เข้าใจแนวคิดเรื่องการเล่นอิสระ โดยไม่ยึดติดสภาพพื้นที่ หรือเรียกว่า “ อะไรๆก็เล่นได้ ที่ไหนก็เล่นได้ ” ถ้าผู้ใหญ่ ผู้ปกครองเข้าใจ การเล่นของเด็ก โดยไม่ยึดติดว่าเด็กเล่นแล้วจะได้ประโยชน์อะไร แต่ให้คิดถึงความสุขของเด็กเป็นหลัก เพราะความสุขจะเป็นประตูไปสู่พัฒนาการและการเรียนรู้ด้านต่างๆของเด็ก เพราะการเล่นคือพื้นฐานชีวิตของมนุษย์เด็กทุกคน

ซึ่งPlay worker ที่กล่าวในข้างต้นนั้น ไม่ใช่แค่พ่อ แม่ หรือคุณครู แต่ทุกคนสามารถเป็น Play worker ได้ แค่เข้าใจธรรมชาติการเล่นอิสระของเด็ก

ด้านนางสาวณัฐยา บุญภักดี ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนสุขภาวะเด็ก เยาวชน และครอบครัว สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวว่า สสส.ให้ความสำคัญกับการพัฒนาเด็กทุกช่วงวัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มเด็กปฐมวัย จึงสนับสนุนการทำงานของมูลนิธิเพื่อการพัฒนาเด็กและภาคีเครือข่ายการเล่น จนเกิดองค์ความรู้เรื่องการเล่นอย่างอิสระ หลักสูตรฝึกอบรม Play Worker หรือผู้ดูแลการเล่น เครือข่ายทีมวิทยากร พื้นที่ต้นแบบ และภาคีในระดับนานาชาติ ซึ่ง สสส.และภาคีเครือข่ายพร้อมที่จะหนุนเสริมการขับเคลื่อนโยบายเด็กไทยเล่นเปลี่ยนโลกในครั้งนี้

นอกจากนี้เครือข่ายเล่นเปลี่ยนโลก มูลนิธิเพื่อการพัฒนาเด็ก (มพด.) ร่วมจัดพื้นที่เล่นอิสระให้เด็กๆและผู้ปกครองได้เข้ามาเล่นเพื่อเผยแพร่แนวคิดและตัวอย่างการเล่นอิสระอย่างเป็นรูปธรรม