สิ่งของที่รอบตัวที่ “ถูกทิ้งขว้าง” หรือถูกมองว่า “ไร้ประโยชน์” อาจจะเป็นสิ่งที่สนับสนุนการเล่นและพัฒนาการของเด็กได้ดีที่สุดก็เป็นได้… การเล่นแบบนี้เรียกว่าการเล่นแบบลูสพาร์ท (Loose Part Play)

สิ่งของที่รอบตัวที่ “ถูกทิ้งขว้าง” หรือถูกมองว่า “ไร้ประโยชน์” อาจจะเป็นสิ่งที่สนับสนุนการเล่นและพัฒนาการของเด็กได้ดีที่สุดก็เป็นได้… การเล่นแบบนี้เรียกว่าการเล่นแบบลูสพาร์ท (Loose Part Play)
.
หากทุกท่านลองมองย้อนกลับไปช่วงวัยเด็กจะพบว่าเด็ก ๆ จะเล่นอิสระกับสิ่งของที่อยู่ในวิถีชีวิต ตามบริบทของท้องถิ่น หรือเล่นกับทั้งธรรมชาติ สิ่งมีชีวิต สิ่งไม่มีชีวิต ขยะ สิ่งที่ไม่ใช้แล้ว ของที่มีอยู่ในครัวเรือน “ทุกสิ่งอย่างรอบตัวเราคือของเล่น ”
.
การเล่นแบบนี้เรียกว่า การเล่นแบบลูสพาร์ท (Loose Part Play) คือ “การเล่นกับสิ่งของหรือชิ้นส่วนเคลื่อนย้ายได้” ต่อได้ ถอดได้ ออกแบบได้หลายวิธี ไม่มีทิศทางการเล่นที่เฉพาะเจาะจง
.
การเล่นรูปแบบนี้ฝึกให้เด็กได้สำรวจ (Explore) สิ่งที่เด็กสนใจ ซึ่งนำไปสู่การเรียนรู้ที่ไม่มีที่สิ้นสุด การเล่นแบบ Loose Part เกิดจากแนวคิดที่ว่า…
.
“เด็กทุกคนล้วนต้องการที่จะสร้างสิ่งใดสิ่งหนึ่งขึ้นมาด้วยตัวของเขาเอง”
.
สิ่งของที่เด็กเล่นนั้นอาจมาจากธรรมชาติ ของใช้ในบ้าน หรือแม้กระทั่งของที่ไม่ใช้แล้วก็เป็นได้ ทั้งหมดล้วนเป็นสิ่งของที่สนับสนุนให้เด็กเล่นปลายเปิด (Open-Ended Play) ซึ่งทำให้เด็กมีความสนุก เติมเต็มความรู้สึกอยากรู้อยากเห็นในตัวเขา และเห็นคุณค่าของผลลัพธ์จากการค้นพบสิ่งต่าง ๆ ในระหว่างการเล่น ซึ่งเป็นโอกาสดีที่เด็กจะได้ ค้นคว้า ค้นพบ สำรวจ และสร้างสรรค์ ผ่านการเล่นนั่นเอง
.
แล้วตัวอย่างชิ้นส่วนหรือสิ่งของที่อยู่รอบตัวตามธรรมชาติแบบไหนล่ะที่เด็กสามารถนำมาเล่นได้?
.
สิ่งของที่หาได้จากธรรมชาติ:
.

ก้อนหิน กรวดหิน
ทราย
ใบไม้ เศษไม้ ท่อนไม้
ดอกไม้
โคลน
.
สิ่งของทั่วไป:
.
เครื่องครัว ของใช้ในบ้าน
ยางรถยนต์ หรือจักรยาน
เสื้อผ้าเก่าๆ
เชือก
ท่อ PVC
.
พ่อเเม่มีบทบาทอย่างไรในการสนับสนุน การเล่น Loose Part ของลูก?
.
พ่อแม่ที่เข้าใจการเล่น Loose Part จะมีบทบาทอย่างสำคัญในการสนับสนุนการเล่นของลูกโดยให้ลูกตัดสินใจและควบคุมการเล่นด้วยตัวเขาเอง ซึ่งจะเป็นไปตามสัญชาตญาณ ความคิด และความสนใจที่ตัวลูกมี รวมทั้งพ่อแม่ไม่ควรมีการลงโทษหรือต่อต้านลูกด้วยการระงับการเล่น พ่อแม่ควรส่งเสริมให้เกิดการเล่นมากกว่าคอยจำกัดการเล่นของลูก
.
อย่างไรก็ตาม หากพ่อแม่ต้องการแทรกแซงการเล่นของลูก ควรเป็นการช่วยให้ลูกได้ขยายไอเดียการเล่นของพวกเขาออกไป
.
เพราะการเล่น คือ ความสนุก ความไม่แน่นอน ความท้าทาย ความยืดหยุ่น และการไม่คาดหวังถึงผลลัพธ์ที่จะเกิดขึ้น
.
สนับสนุนลูกเล่น Loose part กัน!
.
.
สามารถดาวน์โหลดคู่มือการเล่นแบบลูสพาร์ท (Loose Part Play) ได้ที่ : http://www.letsplaymore.org/2021/01/20/%e0%b8%84%e0%b8%b9%e0%b9%88%e0%b8%a1%e0%b8%b7%e0%b8%ad%e0%b8%81%e0%b8%b2%e0%b8%a3%e0%b9%80%e0%b8%a5%e0%b9%88%e0%b8%99%e0%b8%a5%e0%b8%b9%e0%b8%aa%e0%b8%9e%e0%b8%b2%e0%b8%a3%e0%b9%8c%e0%b8%97/
.
Credit: Loose Parts Play Toolkit